Thứ Năm, 5/1/2023, 19:30 (GMT+7)
Tiếng Nghệ: Thanh Chương Nhút lai ký
Tác giả: Lê Huy Mậu; Giọng đọc: Thanh Hường
Nhút Thanh Chương - Nghệ An là món ăn độc đáo khi được chế biến từ quả mít còn xanh, tưởng chừng không ăn được. Vậy mà lại mòn ngon được lưu truyền vào dân gian bao nhiêu đời nay với câu ca dao: "Ai về ăn nhút Thanh Chương, dừng chân nếm thử vị tương Nam Đàn". Nhút Thanh Chương cũng ã trở thành một biểu tượng văn hóa của cộng đồng sinh sống tại những vùng gió Lào cát trắng.
Nhút là một từ ngữ quen thuộc trong ẩm thực của người dân miền Trung. Nhút được làm từ mít xanh hoặc xơ mít, kết hợp với muối trắng không i-ốt. Món ăn này có thể chế biến thành nhiều món khác nhau, có thể chấm ăn với nước mắm, làm nộm hoặc xào...Với nguyên liệu đơn giản nhưng nhờ bàn tay khéo léo của người dân xứ Nghệ đã tạo ra món ăn cực tốn cơm.
Dọc miền Trung, có nhiều địa điểm làm nhút, nhưng ngon và nổi tiếng nhất vẫn là nhút do người Thanh Chương làm ra tại đất Thanh Chương, nơi nổi tiếng trồng được giống mít ngon của tỉnh Nghệ An.
Du lịch Nghệ An không chỉ mang đến trải nghiệm với cảnh đẹp, mà còn giới thiệu đến du khách nhiều loại đặc sản độc đáo. Đặc biệt, khi đến vùng đất Thanh Chương, bạn không thể bỏ qua nhút – món ăn đặc sản không thể thiếu trên bàn ăn của người dân xứ Nghệ và được rất nhiều khách du lịch yêu thích.
Nhút là một món ăn sáng tạo bởi người dân Thanh Chương trong thời kỳ khó khăn của quá khứ. Những câu chuyện kể rằng, vùng đất Thanh Chương xưa kia nghèo đói, với gió từ Lào và cát trắng, đất nơi đây đầy ố vàng, khó trồng trọt nông nghiệp để nuôi sống gia đình. Mỗi gia đình ở đây đều phải dựa vào cơm độn ngô và cơm độn sắn, nhưng vẫn phải đối diện với tình trạng đói kém.
Để vượt qua tình trạng khó khăn đó, người dân ở đây đã nghĩ ra cách luộc mít để ăn kèm với nước chấm chéo (một loại nước chấm đặc biệt của người dân xứ Nghệ được làm từ tương và lạc) làm thay thế cho cơm.
Do mít chỉ có vào mùa hè nên người dân đã nảy ra ý tưởng muối mít để có thể ăn quanh năm. Kể từ đó, món nhút được tạo ra. Nhút Thanh Chương không chỉ là một món đặc sản địa phương mà còn là biểu tượng quan trọng trong văn hóa ẩm thực, đồng thời là một phần quan trọng của tuổi thơ của những người con xứ Thanh Chương.
Khoảng hai năm gần đây, nhút mít bắt đầu được đăng bán khá nhiều trên các chợ online. Cứ đến mùa mít còn xanh, không quá già quả thì là mùa của món nhút. Vào tầm này hàng năm món ăn này bắt đầu được đăng bán, năm nay giá cả vẫn giữ nguyên từ 55.000 đồng - 60.000 đồng/hũ 1,5kg.
Món nhút chỉ cần vắt ráo nước rồi chấm mắm tỏi, nước tương ăn kèm rau kinh giới rất hợp. Ngoài ra chị em có thể rửa sạch vắt nước xào với mỡ thêm chút đường ăn siêu tốn cơm. Những ngày thời tiết nắng khô hanh, một bát nhút nộm thêm chút lạc, bánh đa, thịt lợn ăn kèm thì không còn gì tuyệt hơn.
Nhắc đến món ngon xứ Nghệ không thể không nhắc tới món nhút Thanh Chương. Món ăn dân dã này đã trở thành “thương hiệu” mà bất cứ du khách nào đến đây cũng muốn được một lần thưởng thức. Dọc miền Trung có nhiều nơi làm nhút nhưng ngon nhất, nổi tiếng nhất vẫn là nhút do người Thanh Chương làm ra tại đất Thanh Chương, bởi nơi đây nổi tiếng trồng được giống mít ngon của tỉnh Nghệ An Các món ăn được làm từ Nhút tùy từng mùa mà chế biến khác nhau:
B1: Thịt ba chỉ cắt miếng vừa ăn, ướp một ít bột nêm
B2: Bắc chảo phi tỏi và bỏ thịt ba chỉ vào rang vàng.Nhút rửa sạch và bóp sạch nước, xé nhỏ miếng vừa ăn.
B3: Sau khi thịt đã chuyển sang màu vàng thì cho nhút vào xào khoảng 5 phút.Cho thêm 1/2 thìa cà phê ớt bột, 1 thìa cà phê mì chính, 5 thìa cà phê đường ( tùy theo khẩu vị có thể thêm nhiều hoặc ít đường ).
B4: Bỏ đủ gia vị và đảo đều tắt bếp,đưa ra đĩa và cắt lá chanh thật rõ rắc lên trên.
Món nhút xào thịt ba chỉ nêm ớt, đường ăn với cơm nóng rất ngon, vị chua chua của nhút, ngọt của đường, cay cay của ớt, sợi nhút sánh lên quyện lấy mỡ của thịt ăn rất ngậy và giòn.
Quý khách hàng có thể tham khảo các món ăn ngon từ nhút tại đây: http://vidamdodua.cac-mon-an-ngon-tu-nhut-thanh-chuong Đây cũng là một món quà rất ý nghĩa mang đậm bản sắc dân tộc xứ Nghệ dành tặng cho du khách thập phương.
——————————————————————————————————————————————————
Siêu Thị Đặc sản Nghệ Tĩnh chúc quý khách có một bữa ăn đầy hấp dẫn với các đặc sản vùng miền do chúng tôi đem đến.
Siêu Thị Đặc Sản Nghệ Tĩnh : Tự hào là chuỗi cửa hàng đầu tiên tại Nghệ An cung cấp hầu hết các đặc sản hai tỉnh Nghệ An và Hà Tĩnh với chất lượng và giá cả cạnh tranh nhằm thoả mãn nhu cầu và bảo vệ sức khoẻ cho người tiêu dùng. Chúng tôi cam kết đem đến cho quý khách hàng sự hài lòng uy tín với các sản phẩm vùng miền thơm ngon, độc đáo, mới lạ đã được kiểm định bởi cơ quan chức năng cùng với sự phục vụ tận tình, chu đáo của đội ngũ nhân viên có trình độ chuyên môn cao.
Quý khách hàng có thể dễ dàng tiếp cận, có thể dùng hoặc làm quà biếu tặng đặc biệt hay quà tết đặc sản mà không cần phải đi xa.
Nhút là cách gọi quen thuộc của người miền Trung, là quả mít muối mặn ăn với cơm cũng giống như món dưa muối của người miền Bắc.
Ở xứ Nghệ có nhiều nơi làm nhút, nhưng nơi làm nhút phổ biến và ngon hơn cả là ở huyện Thanh Chương bởi nơi đây nổi tiếng trồng được giống mít ngon của tỉnh Nghệ An. Thường thì mỗi năm chỉ có một mùa mít, nên nhút được muối dùng để ăn quanh năm, tùy từng mùa mà chế biến những món ăn khác nhau.
Nghề làm nhút ở Thanh Chương có từ lâu đời, là thức ăn dân dã và phổ biến của mọi gia đình. Vật liệu để làm nhút gồm có mít xanh và muối trắng. Mít xanh, loại ương ương càng ngon. Mít đang ở trên cây, người ta hái xuống, gọt sạch vỏ ngoài, rửa cho hết nhựa rồi bỏ vào nong hoặc nia, dùng dao băm hoặc thái thành từng sợi. Sau đó cho muối trộn đều rồi bỏ vào cối giã sơ qua, dùng tay vò cho mềm ra. Cuối cùng bỏ vào vại sành khoả đều trên bề mặt, bỏ vỉ vào dằn đá cho nén xuống, đổ nước muối loãng vào cho ngập vỉ, đậy nắp che bụi, ủ khoảng 5-6 ngày. Hàng ngày trong bữa cơm, một bát nhút và nước mắm làm nước chấm là đủ. Ngoài ra nhút còn được chế biến thành món canh hoặc xào.
Vào mùa đông gió rét, nhút xào thịt ba chỉ nêm ớt, đường ăn với cơm nóng rất ngon, vị chua chua của nhút, ngọt của đường, cay cay của ớt, sợi nhút sánh lên quyện lấy mỡ của thịt ăn rất ngậy và giòn. Vào mùa hè, nhút có thể làm nộm tai heo nhấm rượu hay đem nấu canh cá chua, canh lạc ăn bùi bùi chua chua rất lạ miệng lại có tác dụng thanh nhiệt rất tốt cho cơ thể. Hay chỉ đơn giản, nhút chấm nước mắm tỏi, rau kinh giới ăn cơm canh cũng ngon không kém.
Nhút ăn giòn giòn, mặn của muối, cay xè của ớt, và dậy mùi thơm của mít, thanh ngọt của mía đường…”quyện” một vị ngon rất đặc biệt.
Đến Nghệ An, ăn một bữa cơm quê dân dã với nhút du khách sẽ hiểu hơn về con người và sự đậm đà xứ Nghệ.
